L-għażla tat-termini kummerċjali t-tajba fil-kummerċ internazzjonali hija kruċjali għaż-żewġ partijiet biex jiżguraw tranżazzjoni bla xkiel u ta’ suċċess. Hawn huma tliet fatturi li għandek tikkonsidra meta tagħżel it-termini kummerċjali:
Riskji: Il-livell ta' riskju li kull parti hija lesta li tieħu jista' jgħin biex jiġi ddeterminat it-terminu kummerċjali xieraq. Pereżempju, jekk ix-xerrej irid jimminimizza r-riskju tiegħu, jista' jippreferi terminu bħal FOB (Free On Board) fejn il-bejjiegħ jieħu r-responsabbiltà għat-tagħbija tal-merkanzija fuq il-bastiment tat-tbaħħir. Jekk il-bejjiegħ irid jimminimizza r-riskju tiegħu, jista' jippreferi terminu bħal CIF (Cost, Insurance, Freight) fejn ix-xerrej jieħu r-responsabbiltà għall-assigurazzjoni tal-merkanzija waqt it-transitu.
Spiża: L-ispiża tat-trasport, l-assigurazzjoni, u d-dazji doganali jistgħu jvarjaw ħafna skont it-terminu kummerċjali. Huwa importanti li tikkunsidra min se jkun responsabbli għal dawn l-ispejjeż u li dawn jiġu kkunsidrati fil-prezz ġenerali tat-tranżazzjoni. Pereżempju, jekk il-bejjiegħ jaqbel li jħallas għat-trasport u l-assigurazzjoni, jista' jitlob prezz ogħla biex ikopri dawk l-ispejjeż.
Loġistika: Il-loġistika tat-trasport tal-merkanzija tista' wkoll taffettwa l-għażla tat-terminu kummerċjali. Pereżempju, jekk il-merkanzija tkun goffa jew tqila, jista' jkun aktar prattiku għall-bejjiegħ li jirranġa għat-trasport u t-tagħbija. Alternattivament, jekk il-merkanzija titħassar malajr, ix-xerrej jista' jkun irid jieħu r-responsabbiltà għat-tbaħħir biex jiżgura li l-merkanzija tasal malajr u f'kundizzjoni tajba.
Xi termini kummerċjali komuni jinkludu EXW (Ex Works), FCA (Free Carrier), FOB (Free On Board), CFR (Cost and Freight), CIF (Cost, Insurance, Freight), u DDP (Delivered Duty Paid). Huwa importanti li tirrevedi bir-reqqa t-termini ta' kull għażla kummerċjali u taqbel dwarhom mal-parti l-oħra qabel ma tiffinalizza t-tranżazzjoni.
EXW (Ex Works)
Deskrizzjoni: Ix-xerrej iġorr l-ispejjeż u r-riskji kollha involuti fil-ġbir tal-oġġetti mill-fabbrika jew il-maħżen tal-bejjiegħ.
Differenza: Il-bejjiegħ jeħtieġ biss li jkollu l-oġġetti lesti għall-ġbir, filwaqt li x-xerrej jieħu ħsieb l-aspetti l-oħra kollha tat-tbaħħir, inkluż l-iżdoganar, it-trasport, u l-assigurazzjoni.
Allokazzjoni tar-riskju: Ir-riskji kollha jiġu trasferiti mill-bejjiegħ għax-xerrej.
FOB (Ħieles abbord)
Deskrizzjoni: Il-bejjiegħ ikopri l-ispejjeż u r-riskji tal-kunsinna tal-merkanzija fuq il-vapur, filwaqt li x-xerrej jassumi l-ispejjeż u r-riskji kollha lil hinn minn dak il-punt.
Differenza: Ix-xerrej jieħu r-responsabbiltà għall-ispejjeż tat-tbaħħir, l-assigurazzjoni, u l-iżdoganar lil hinn mit-tagħbija fuq il-vapur.
Allokazzjoni tar-riskju: Ir-riskju jiġi trasferit mill-bejjiegħ għax-xerrej ladarba l-merkanzija tgħaddi minn fuq il-ponta tal-vapur.
CIF (Spiża, Assigurazzjoni u Merkanzija)
Deskrizzjoni: Il-bejjiegħ huwa responsabbli għall-ispejjeż kollha assoċjati mal-wasla tal-merkanzija fil-port tad-destinazzjoni, inklużi t-trasport tal-merkanzija u l-assigurazzjoni, filwaqt li x-xerrej huwa responsabbli għal kwalunkwe spiża mġarrba wara li l-merkanzija tasal fil-port.
Differenza: Il-bejjiegħ jieħu ħsieb it-tbaħħir u l-assigurazzjoni, filwaqt li x-xerrej iħallas id-dazji doganali u tariffi oħra mal-wasla.
Allokazzjoni tar-riskju: Ir-riskju jiġi trasferit mill-bejjiegħ għax-xerrej mal-kunsinna tal-merkanzija fil-port tad-destinazzjoni.
CFR (Spiża u Merkanzija)
Deskrizzjoni: Il-bejjiegħ iħallas għat-tbaħħir, iżda mhux għall-assigurazzjoni jew għal kwalunkwe spiża mġarrba wara l-wasla fil-port.
Differenza: Ix-xerrej iħallas għall-assigurazzjoni, id-dazji doganali u kwalunkwe tariffa mġarrba wara l-wasla fil-port.
Allokazzjoni tar-riskju: Ir-riskju jiġi trasferit mill-bejjiegħ għax-xerrej meta l-merkanzija tkun abbord il-vapur.
DDP (Imwassal Dazju Mħallas)
Deskrizzjoni: Il-bejjiegħ iwassal l-oġġetti f'post speċifikat, u huwa responsabbli kemm għall-ispejjeż kif ukoll għar-riskji sakemm jaslu f'dak il-post.
Differenza: Ix-xerrej jeħtieġ biss li jistenna li l-oġġetti jaslu fil-post magħżul mingħajr ma jieħu r-responsabbiltà għal xi spejjeż jew riskji.
Allokazzjoni tar-riskju: Ir-riskji u l-ispejjeż kollha jitħallsu mill-bejjiegħ.
DDU (Dazju Mogħti Mhux Imħallas)
Deskrizzjoni: Il-bejjiegħ iwassal l-oġġetti f'post speċifikat, iżda x-xerrej huwa responsabbli għal kwalunkwe spiża assoċjata mal-importazzjoni tal-oġġetti, bħal dazji doganali u tariffi oħra.
Differenza: Ix-xerrej iġorr l-ispejjeż u r-riskji assoċjati mal-importazzjoni tal-oġġetti.
Allokazzjoni tar-riskju: Il-biċċa l-kbira tar-riskji jiġu trasferiti lix-xerrej mal-kunsinna, ħlief għar-riskju ta' nuqqas ta' ħlas.
Ħin tal-posta: 11 ta' Marzu 2023
